هیچ فرقی نمی‌کند یک کسب و کار کوچک داشته باشید یا یک تجارت بزرگ در هر صورت یکی از لازمه‌های پابرجا ماندن تجارت شما حسابداری است. حسابداری را در قدیم با نام علم حساب و کتاب می‌شناختند و در شیوه سنتی آن به صورت دستی و در دفاتر انجام می‌گرفت اما امروزه با استفاده از نرم افزارهای کاربردی و همچنین با علم به روز حسابداری بسیار دقیق و علمی به صاحبان مشاغل ارائه شده است. در این مقاله با حسابداری و نکات مربوط به آن بیشتر آشنا می‌شویم.
تعریف حسابداری
اگر بخواهیم خیلی دقیق حسابداری را تعریف کنیم باید گفت حسابداری علمی است که به کمک آن می توان هر کسب و کار و تجارت را سر پا نگه داشت. در واقع ارائه صورتحساب فروش‌ها، گزارشات مالی، اطلاعات مشتریان و ... شرایط بررسی و تحلیل وضعیت سود و زیان هر کسب و کار را فراهم کرده و با در اختیار قرار دادن این اطلاعات به مدیران آنها را در تصمیم گیری‌های تجاری و مهم یاری می کند. باید گفت که در واقع حسابداری نبض اصلی هر کسب و کار محسوب می‌شود.
تعریف رشته حسابداری
حسابداری یکی از رشته‌های پرطرفدار دهه‌های اخیر بوده است. از آنجایی که رسیدگی به امور مالی و حسابداری با علم امروز نیاز به مهارت و تخصص بالایی دارد، حسابداری یکی از مشاغل با پتانسیل استخدامی بالا است و معمولا این کار به افرادی سپرده می‌شود که در اصول حسابداری مهارت بالایی دارند.
رشته حسابداری اینک یکی از رشته‌های دبیرستانی در مقطع کار و دانش و فنی و حرفه ای است، ضمن این که می‌توان این رشته را در دانشگاه نیز تا مقاطع بالای تحصیلی ادامه داد. بنابراین باید گفت که حسابداری امروز یک هویت مستقل داشته و یک تخصص محسوب می‌شود. در رشته حسابداری به فرآیندهایی مثل جمع آوری اطلاعات، ثبت و طبقه بندی کردن و خلاصه کردن آنها پرداخته می‌شود. ضمن این که دانشجو با مفاهیم کاربردی و بنیادی علم حسابداری نیز آشنا می‌شود.
حسابدار کیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
حسابداری شخصی است که عملیات مالی را در یک کسب و کار به عهده دارد. در زمان های قدیم افرادی که حساب و کتاب یک مغازه یا حجره را ثبت و نگهداری می‌کردند "میرزا" نام داشتند و بعدها این افراد با تحصیل در علم روز حسابداری به عنوان حسابدار شناخته شدند. البته حسابداران امروزی کاری بسیار گسترده‌تر و با ابعاد وسیع‌تری نسبت به گذشته انجام می دهند. ضمن این که به جای استفاده از دفاتر و چرتکه و جمع و تفریق کردن حساب ها، حسابدار امروزی از ماشین حساب های سریع و مدرن و نرم افزارهای مالی استفاده می کند که هم علم دقیق‌تر و تخصصی‌تری را می‌طلبد و هم از دقت عمل و کارایی بیشتری برخوردار است.
یک حسابدار موفق باید ویژگی‌هایی مثل علاقمندی به ریاضیات و حساب، تمرکز بالا، دقت و مدیریت دقیق و منظم، رازداری و صداقت، مسئولیت پذیری و .... برخوردار باشد. در واقع حسابداری علاوه بر مهارت‌های ذهنی و فیزیکی به برخی از فضایل اخلاقی و شخصیتی نیز نیازمند است که تنها افرادی که دارای این ویژگی‌ها باشند می‌توانند حسابدار موفقی محسوب شوند. در مقاله‌ای به تعریف دقیق حسابدار و ویژگی‌های آن پرداخته‌ایم که می‌توانید برای اطلاعات بیشتردر این زمینه به آن رجوع کنید.
- انواع حسابداری
علم حسابداری شاخه‌های مختلفی دارد که هر کدام از آنها مشخصه و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارا هستند و حسابداری که در این زمینه‌ها فعالیت می کند وظایف مشخص و تعریف شده ای خواهد داشت. انواع حسابداری از نظر شاخه‌های کاربردی عبارتند از:
- حسابداری مالی
- حسابداری دولتی
- حسابداری مدیریت
- حسابداری صنعتی
- حسابداری مالیاتی
- حسابداری فروشگاهی
معرفی نرم افزارهای مورد نیاز حسابداری
همانگونه که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم حسابداری امروز تا اندازه زیادی به استفاده از تکنولوژی روز و نرم افزارهای حسابداری وابسته است. در حال حاضر برنامه های نرم افزاری بسیاری وجود دارد که می تواند در انجام حسابداری به حسابدار کمک کند. این نرم افزارهای بر اساس انواع حسابداری و نیازهای آنها طراحی شده است و حسابدار می‌تواند اطلاعات و آمار مورد نیاز خود از جمله جزئیات خرید و فروش، صورتحساب ها، حقوق و دستمزد، گزارش های مالی و ... را به واسطه این نرم افزارها ثبت و نگهداری کرده و در مواقع لزوم آنها را بررسی کرده و گزارش کار ارائه دهد.
استفاده از نرم افزارهای حسابداری علاوه بر این که سرعت و دقت کار را افزایش می دهد، به لحاظ دسترسی به اطلاعات و آمار نیز کاملا ایمن است، به طوری که می‌توان برای هر بخش از برنامه دسترسی محدودی در نظر گرفت.
از نظر عملکردی می‌توان نرم افزارهای حسابداری را به صورت زیر دسته بندی کرد:
- نرم افزار حسابداری بازرگانی
- نرم افزار حسابداری تولیدی
- نرم افزار حسابداری پیمانکاری
- نرم افزار حسابداری خدماتی
- نرم افزار حسابداری فروشگاهی
- نرم افزار حسابداری آنلاین
- نرم افزار حسابداری شخصی
نرم افزارهایی با برندهای مختلف و کارایی های متنوع طراحی شده اند و این انتخاب سرپرست حسابداری و مدیران شرکت است که از چه نرم افزاری استفاده کنند، نمی‌توان گفت از میان انواع نرم افزارها کدام نرم افزار بهترین است بلکه نوع کارایی نرم افزار و امکانات آن و تناسب آن با نیاز شرکت یا کسب و کار است که سبب می‌شود این نرم افزار مورد تایید و استفاده قرار گیرد.
در واقع در زمان انتخاب نرم افزار باید به مسائلی چون یکپارچگی سیستم حسابداری، صحت گزارش‌های مدیریتی، امکانات کاربری و تکنولوژی آن توجه داشته باشید.
کلام آخر
حسابداری از جمله علوم روز و کاربردی دنیا است که اگرچه مفاهیم و بنیاد زیربنایی واحدی دارد اما با توجه به پیشرفت جامعه و کسب و کار مدام در حال توسعه و ارتقاء است. بنابراین شخصی که علاقمند به علم حسابداری است نیاز دارد که مدام علم خود را به روز کرده و از تکنولوژی روز دنیا در علم حسابداری بهره مند باشد. امروزه مهارت‌های کامپیوتری در علم حسابداری یک ضرورت محسوب می‌شوند بنابراین برای موفقیت در این رشته به عنوان یک حسابدار باید مهارت کافی در علم حسابداری و همچنین مهارت‌های دیگری چون کامپیوتر، نگارش بالا و آشنایی با قوانین مالیاتی و ... را نیز در نظر داشته باشید.